بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر مشارکت در انتخابات

سرمایه اجتماعی موضوعی بین‌رشته­ای است که در سال­های اخیر به‌طور روزافزونی کانون توجه صاحب­نظران حوزه­های مختلف علوم، به‌ویژه حوزه علوم سیاسی، جامعه­شناسی، مدیریت و اقتصاد قرار گرفته است. یکی از حوزه­هایی که به‌نظر می­رسد سرمایه اجتماعی بر آن تأثیر دارد، مشارکت سیاسی و مخصوصاً مشارکت در انتخابات است که می­تواند ازطریق تقویت و گسترش علاقه­مندی افراد به مسائل سیاسی باعث بهبود فعالیت­های سیاسی آنان شود. ازاین‌رو هدف این پژوهش بررسی تأثیر ابعاد اعتماد اجتماعی، هنجارهای اجتماعی مشوق همکاری و شبکه اجتماعی به‌مثابه عناصر سازنده سرمایه اجتماعی بر میزان مشارکت افراد در انتخابات در بین دانشجویان دانشگاه­های دولتی شهر اصفهان بوده است. روش پژوهش توصیفی و ازنوع پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه­های دولتی شهر اصفهان در سال 1392-1393 است. روش نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای است که برای بررسی این پژوهش از حجم نمونه 383 نفر استفاده شد. ابزار گردآوری داده­ها و اطلاعات شامل دو ابزار سنجش سرمایه اجتماعی و مشارکت سیاسی است که اعتبار آنها با روش آلفای کرونباخ تعیین شده است. در این پژوهش با تقسیم سرمایه اجتماعی به سه بعد اعتماد اجتماعی، هنجارهای اجتماعی مشوق همکاری و شبکه­های اجتماعی و مشارکت سیاسی در بعد شرکت در انتخابات، از روش رگرسیون OLS مبتنی بر کوواریانس و مدل‌سازی معادلات ساختاری با روش PLS مبتنی بر واریانس برای بررسی فرضیه‌های اصلی استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل فرضیه­های اصلی حاکی از آن است که ازیک‌طرف اعتماد اجتماعی و هنجارهای اجتماعی بر تقویت شبکه­های اجتماعی تأثیر می‌گذارد و ازسوی دیگر، اعتماد اجتماعی و شبکه­های اجتماعی نیز بر افزایش میزان مشارکت در انتخابات تأثیر مثبت و معنی­داری دارد. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که رابطه معنی‌داری میان هنجارهای اجتماعی و مشارکت در انتخابات وجود ندارد.